Açıkçası, birkaç yıl önce memlekette kirada oturduğumda, her seferinde pazara gittiğimde ne zaman erişsem, bugün makarna mı yiyeceğim yoksa biraz sebze mi alacağım diye hesap yapmam gerekiyordu. O zamanlar hesap bakiyesi iki haneli olmak normdu, işlem tarihini görünce içim daralırdı.

Sonunda biriktirdiğim 190 bin ile bu çevreye girdim, 4 yıl sürdü, şimdi en azından ne içmek istiyorsam içebiliyorum, almam gereken evi de aldım. Bu bir övünme değil, gerçekten deneyimledim - piyasa sinyallerini doğru bir şekilde tespit etmenin değeri, kör bir şekilde çabalamanın çok ötesinde.

Borsa da bu yıllar boyunca tecrübe edindiğim birkaç kanlı gözyaşı dersini derledim. Hepsi gerçek para ile kazanılmış deneyimler, yeni başlayanlar bunları okuyarak önemli ölçüde tasarruf edebilir.

**Birinci Madde: Ana güçlerin ritmine kapılmayın**

Yeni girdiğim zaman tipik bir korku kuşuydum. Bir coin aldım, %20 yükseldi, hemen panikleyip satıp karımı aldım. Sonuç ne oldu? Sonra %50 daha yükseldi, ben de sadece yanımda bakakaldım. O dönemde kendime "Panikle Kar Alma Uzmanı" lakabını taktım.

Sonradan yavaş yavaş anladım: Hızla yükseldikten sonraki yavaş geri çekilme, aslında bir eleme süreci; büyük oyuncular, tutamayanları dışarı atıyor. Gerçekten kaçılması gereken zaman, bir günde %30'dan fazla patlayan ve aniden ters dönen durumdur.

Geçen yıl böyle bir kamu blok zinciri projesi vardı, ben de piyasa verilerine dikkat ediyordum ve işlem hacminin anormal şekilde arttığını fark ederken fiyat düşmeye başladı, iki laf etmeden direkt sattım ve sonrasında gerçekten de neredeyse %40 düştü. O gece kendime özel bir yemek ısmarladım.

**İkinci Madde: İşlem Hacmi Gerçek Sinyaldir**

Yüksek seviyede yatay hareket ama işlem hacmi giderek azalıyor mu? Bu temel olarak çöküşün habercisidir. Fiyat hareket etmiyor ama piyasa zaten