Meme coin dựa vào điều gì mà có giá trị hàng chục tỷ? Bởi vì lan tỏa văn hóa quan trọng hơn việc làm giá

Làm sao một trò đùa lại có giá trị hàng chục tỷ USD?

Năm 2013, hai lập trình viên rảnh rỗi đã lấy meme chó Shiba Inu nổi tiếng trên mạng để tạo ra một đồng coin—chỉ để chế giễu cơn sốt đầu cơ tiền mã hóa lúc đó. Tổng cung? Để luôn vô hạn. Whitepaper? Không có. Roadmap? Lại càng không.

Kết quả thì sao? Thứ gọi là Dogecoin ấy, năm 2021 đã lọt thẳng vào top 10 vốn hóa thị trường tiền mã hóa, giá cao nhất đạt 0,74 USD, vốn hóa vượt 85 tỷ USD.

Bạn có thể hỏi: Dựa vào đâu?

Câu trả lời nằm trong từng meme được chia sẻ, trong những màn spam “To the Moon” trên Reddit, và nhất là trong sự đồng cảm tự phát của hàng triệu holder.

Bí quyết sống sót 10 năm dù không có công nghệ

Dogecoin tồn tại được đến giờ dựa vào đâu? Không phải code (nó dùng bộ khung cũ kỹ của Litecoin), càng không phải vì tweet của Elon Musk.

Thứ thực sự giúp nó vượt qua nhiều mùa gấu, chính là cộng đồng.

Anh em trên Reddit dùng DOGE để tip cho bài viết hài hước, tự tổ chức hoạt động từ thiện, thậm chí crowdfunding tài trợ cho tay đua NASCAR và đội tuyển trượt tuyết Jamaica. Không ai thúc ép “kéo giá”, mọi người đơn giản chỉ thấy vui.

Khi các coin rác khác lần lượt biến mất, fan DOGE vẫn tiếp tục sáng tạo meme mới, tổ chức sự kiện online. Sự gắn kết văn hóa này mới là lý do thực sự giúp nó sống sót 10 năm.

SHIB và PEPE: Công thức copy-paste thành công

Thành công của Dogecoin có vẻ là tình cờ, nhưng những kẻ đến sau thì chuẩn bị rất kỹ.

Shiba Inu (SHIB) ra đời năm 2020, tự xưng là “kẻ hủy diệt Dogecoin”. Dùng luôn hình ảnh chó Shiba, tung slogan “SHIB Army”, khiến ai mua cũng có cảm giác mình là thành viên của một phong trào văn hóa. Đến năm 2021, SHIB tăng giá 120.000 lần, vốn hóa leo lên 36 tỷ USD.

Còn bất ngờ hơn là PEPE năm 2023. Đồng meme “chú ếch buồn” này không có team đứng sau, chẳng có ngân sách marketing, chỉ dựa vào cộng đồng tự phát spam meme trên Twitter—chỉ sau 2 tuần vốn hóa đã vượt 7 tỷ USD.

Những ví dụ này chứng minh điều gì? Giá meme coin không phụ thuộc vào code xịn cỡ nào, mà phụ thuộc vào việc biểu tượng văn hóa ấy lan tỏa rộng đến đâu.

Giống như Disney kiếm tiền nhờ chuột Mickey, meme coin biến biểu tượng meme thành tài sản văn hóa có thể giao dịch. Khi càng nhiều người biết, dùng, chia sẻ một biểu tượng, nó càng có giá trị.

Đừng đòi dự án “kéo giá” nữa

Nhiều người mới mua meme coin xong là lên nhóm hỏi: “Bao giờ dự án kéo giá?”

Anh em, sai hướng rồi.

Meme coin khác hoàn toàn với cổ phiếu hay Bitcoin. Cổ phiếu dựa vào kết quả kinh doanh, Bitcoin dựa vào công nghệ blockchain, còn meme coin chỉ có một “nền tảng cơ bản” duy nhất: đồng thuận cộng đồng và sức lan tỏa văn hóa.

Dự án cùng lắm chỉ nhóm lửa, còn “ông chủ thực sự” chính là mỗi holder.

Nhìn PEPE mà xem: không có founder, không có team, hoàn toàn nhờ cộng đồng tự phát sáng tạo meme, lan truyền biểu tượng meme trên mạng xã hội. Mỗi lần bạn chia sẻ meme PEPE, mỗi lần bạn kể cho bạn bè nghe về nó hài thế nào, bạn đang “bơm giá trị” cho nó—mỗi lần lan truyền đều tăng giá trị biểu tượng văn hóa ấy.

Ngược lại, nếu cộng đồng chỉ ngồi chờ dự án kéo giá, thì cũng như đám người giữ cái ao cá không tự sinh sản, sớm muộn cũng hết. Mỗi ngày trên Pump.fun có hàng trăm meme coin mới, nhưng 99% không sống nổi quá một tuần, vì chỉ có code mà không có văn hóa, càng không có cộng đồng sẵn sàng lan tỏa.

Chú ý là tiền

Thời đại bùng nổ thông tin, sự chú ý là tài nguyên khan hiếm nhất. Meme coin về bản chất là “chứng khoán hóa sự chú ý”—biến quan tâm, bàn tán, chia sẻ của người dùng thành tài sản có thể giao dịch.

Thuật toán nền tảng luôn ưu tiên nội dung thú vị. Một meme hài dễ lan truyền hơn whitepaper kỹ thuật, một câu “To the Moon” dễ tạo FOMO hơn cả trăm thông số kỹ thuật.

Khi bạn đăng meme SHIB lên Facebook, thực ra bạn đang giúp nó giành lấy sự chú ý của người khác. Và sự chú ý này cuối cùng sẽ chuyển hóa thành lực mua.

Meme coin trên Solana và Base cực kỳ sôi động, vì các nền tảng này giao dịch nhanh, phí thấp, phù hợp cho nhỏ lẻ giao dịch tần suất cao và lan truyền rộng. Công nghệ chỉ là hạ tầng, động cơ thực sự là “tiền tệ xã hội” do cộng đồng tạo ra.

Muốn chơi? Nhớ kỹ 3 điều này

Nếu bạn quyết định tham gia trò chơi văn hóa này, thì ba điều sau quan trọng gấp trăm lần nhìn chart:

Chọn biểu tượng bạn thật sự thích
Đừng mua meme coin mà bạn không hiểu. Nếu bạn thấy một meme nhạt nhẽo, đừng mong người khác lan truyền nó. Holder PEPE hầu hết là Gen Z lớn lên cùng chú ếch này, họ lan tỏa vì thật sự thích chứ không chỉ vì kiếm tiền.

Làm người lan tỏa, đừng làm dân đầu cơ
Thay vì hỏi “bao giờ kéo giá”, hãy nghĩ cách để nhiều người biết đến meme này hơn. Sáng tạo meme mới, viết truyện cười, hoặc bình luận dưới các topic liên quan. Mỗi lần bạn sáng tạo và chia sẻ là bạn đang tăng giá trị cho coin mình nắm giữ.

Đầu tư với tâm thế giải trí
Meme coin về bản chất là “vé số văn hóa”. Dù có giá trị văn hóa hơn cờ bạc thuần túy, nó vẫn cực kỳ đầu cơ. Đừng bao giờ bỏ vào nhiều hơn số chịu lỗ được, hãy coi như mua vé vào công viên—vui là chính, lời hay không chỉ là phần thưởng thêm.

Cú đánh úp tài chính của văn hóa grassroots

Khi chúng ta biến meme thành tiền mã hóa, thực chất là đưa văn hóa Internet “lên sàn IPO”. Mỗi cú tăng giá của meme coin là một lần văn hóa grassroots đánh úp hệ thống tài chính truyền thống.

Nhưng nhớ: Không có lan tỏa thì không có giá trị.

Dự án vẽ bánh vẽ, KOL gọi lệnh, cũng không bằng meme bạn sắp đăng Facebook.

Thay vì chờ người khác “kéo giá”, hãy mở phần mềm vẽ và sáng tạo biểu tượng văn hóa tài chính của thời đại mình.

Bởi vì, trong thời đại kinh tế chú ý, ai cũng là “ông chủ” của chính mình.