Nhà chiến lược học Nhật Bản, Ouyama Shinji: Chiến tranh nhận thức xâm nhập và chia rẽ Nhật Bản, phần lớn người dân vẫn chưa nhận thấy.

Trong xã hội hiện đại tràn ngập thông tin, chiến tranh đã không còn giới hạn ở tên lửa và quân đội. Với sự phổ biến của điện thoại thông minh và mạng xã hội, một cuộc "chiến tranh nhận thức" vô hình đang l quietly diễn ra. Nhà chiến lược học Nhật Bản Okuyama Shinji gần đây đã bắt đầu nói về tác phẩm dịch thuật mới nhất của mình "Chiến tranh nhận thức: Chiến lược mạng xã hội ác ý" trong chương trình "Bunshun Plus", cảnh báo rằng Nhật Bản đang phải đối mặt với nhiều hình thức thao túng thông tin từ Trung Quốc, Nga và các quốc gia khác, và phần lớn người dân vẫn chưa nhận ra. Ông đã đề cập đến một số sự kiện xã hội trong chương trình như "Okinawa muốn độc lập" và "Fukushima xả thải nước thải hạt nhân", cho thấy nỗi sợ hãi và sự phân hóa trong cộng đồng do các tin tức này gây ra, đều là những ví dụ về việc xã hội Nhật Bản đang bị ảnh hưởng bởi mạng xã hội ác ý.

Tác giả của cuốn sách "Chiến tranh nhận thức: Chiến lược truyền thông xã hội độc hại" mà Oshan đã dịch là một chuyên gia có kinh nghiệm thực chiến, từng làm việc tại cơ quan tình báo Israel, Itai Yonat. Công ty mà ông sáng lập chuyên đối phó với thông tin sai lệch và thao túng thông tin trên mạng xã hội, cuốn sách của ông ghi lại nhiều trường hợp cụ thể, khiến người đọc cảm nhận rõ mức độ xâm nhập và sự phức tạp của chiến tranh nhận thức hiện đại.

Chuyên gia cảnh báo: Điện thoại di động trở thành chiến trường, Nhật Bản chuẩn bị không đầy đủ

Ông Áo Sơn chỉ ra rằng người Nhật trung bình sử dụng điện thoại thông minh hơn bốn giờ mỗi ngày, tiếp nhận một lượng lớn thông điệp từ mạng xã hội, nhưng lại bỏ qua việc những công cụ sử dụng hàng ngày này đã trở thành phương tiện của chiến tranh nhận thức. Ông nhấn mạnh rằng điện thoại thông minh từ lâu đã trở thành mặt trận cho các quốc gia như Trung Quốc và Nga thực hiện các cuộc tấn công thông tin, thông qua các nền tảng xã hội để thao túng dư luận, làm sâu sắc thêm mâu thuẫn nội bộ, và làm suy yếu khả năng ra quyết định của các quốc gia dân chủ, đó chính là chiến lược then chốt của chiến tranh nhận thức hiện đại.

Okinawa, Fukushima và bầu cử trở thành mục tiêu bị xâm nhập của xã hội Nhật Bản

Trong chương trình, Aoshān đã đưa ra nhiều ví dụ về Nhật Bản, ông cho rằng các thế lực nước ngoài đặc biệt thích chọn những khu vực tương đối xa xôi như Hokkaido, Okinawa, v.v. Okinawa từ xưa đã chứa đầy các mối quan hệ lịch sử và thù hận, dễ bị lợi dụng hơn. Trong đó, việc Okinawa đòi độc lập đã bị các thế lực nước ngoài lợi dụng để làm căng thẳng mối quan hệ giữa địa phương và trung ương; việc xả thải nước xử lý ở Fukushima thì bị gán nhãn "xả thải nước ô nhiễm chất thải hạt nhân", gây ra sự chỉ trích và chống đối không đúng sự thật trong và ngoài nước, dẫn đến doanh số bán hàng hải sản Nhật Bản giảm mạnh. Hơn nữa, việc thao túng mạng xã hội trong thời gian bầu cử cũng trở thành mục tiêu chính của các thế lực thù địch. Aoshān chỉ ra rằng, mỗi khi có bước ngoặt quan trọng trong chính trị, trên mạng xã hội lại xuất hiện các phát ngôn cực đoan và kích động cảm xúc, nhằm mục đích phân chia ý kiến công chúng, làm tê liệt việc thực thi chính sách, khiến cho quốc gia không thể đưa ra quyết định dứt khoát.

Người nổi tiếng không phải là gián điệp cũng có thể trở thành "công cụ tài sản hữu ích"

Những người nổi tiếng trên mạng thường bị gán mác "gián điệp" hoặc những nhân vật phát ngôn, Ôn Sơn đã đưa ra một phân tích ở một cấp độ khác. Ông cho biết những người này không nhất thiết là những điệp viên hành động theo lệnh, nhưng hành động của họ thực tế lại có lợi cho các thế lực nước ngoài, và những người này được coi là công cụ tài sản hữu ích. Ông nhấn mạnh rằng, trong cuộc chiến nhận thức hiện đại, chỉ cần lời nói có thể khuấy động sự chia rẽ và mâu thuẫn, ngay cả khi động cơ là kiếm tiền hay thu hút sự chú ý, cũng có thể bị lợi dụng để trở thành "tài sản có lợi" cho các thế lực đối địch. Điều này không chỉ đáng lo ngại, mà còn cho thấy sự thẩm thấu của chiến tranh thông tin không phải là một hành động đơn lẻ, mà là tiềm ẩn trong cuộc sống hàng ngày và hoạt động dư luận.

Người già trở thành mục tiêu tấn công

Ông Áo Sơn chỉ ra rằng người lớn tuổi rất dễ bị ảnh hưởng bởi thông tin từ báo chí. Ông biết một người cao tuổi vì lý thuyết âm mưu trên mạng mà mối quan hệ với gia đình ngày càng xấu đi, và những người cao tuổi này thường xuyên dán mắt vào mạng xã hội, bị nhồi nhét thông tin sai lệch, có thể đột ngột bùng nổ một số ý kiến và gây xung đột với gia đình.

Nhật Bản đang đối mặt với thách thức lớn nhất là sự chuẩn bị vẫn chưa đủ.

Ông Aoyama cũng đề cập rằng, xã hội Nhật Bản đã bị ảnh hưởng lâu dài bởi chủ nghĩa hòa bình sau chiến tranh và tự do thông tin, nên có thái độ dè dặt đối với việc quản lý thông tin do chính phủ dẫn dắt, dẫn đến khả năng chống lại chiến tranh nhận thức cực kỳ yếu kém. "Nhật Bản chuẩn bị cho cuộc chiến thông tin rất thiếu thốn," ông Aoyama thẳng thắn nói. Ông chỉ ra rằng, so với Đài Loan, Singapore và các nước khác, Nhật Bản thiếu các chiến lược phản ứng hiệu quả ở cấp độ quốc gia và kiểm tra sự thật từ phía dân sự, khiến thông tin sai lệch và những luận điệu chia rẽ có cơ hội lan rộng một cách tự do.

Làm thế nào để đối phó với chiến tranh nhận thức? Những gợi ý của Aoshān như sau:

Một, nâng cao kỹ năng truyền thông: Mỗi người sử dụng mạng xã hội nên nhận thức rằng họ có thể trở thành người tham gia hoặc người truyền bá thông tin trong cuộc chiến thông tin. Hai, cảnh giác với sự kích động cảm xúc: Khi phát hiện ra cảm xúc cực đoan hoặc chủ đề gây tranh cãi trên mạng xã hội, nên giữ thái độ hoài nghi và suy nghĩ về việc có tồn tại ý đồ thao túng phía sau hay không. Ba, xây dựng cơ chế phòng thủ có hệ thống: Bao gồm các cơ quan kiểm tra sự thật, sự hợp tác giữa các cơ quan công và truyền thông, cũng như nâng cao khả năng nhận diện nguồn thông tin.

Không phải "giao chiến", nhưng khó phòng ngừa hơn cả chiến tranh.

Như Aoshān đã nói trong chương trình: "Chúng ta không đang chiến đấu trong một cuộc chiến truyền thống, nhưng chúng ta đã mắc kẹt trong một loại chiến tranh khác." Điều đáng sợ của chiến tranh nhận thức là nó không đổ máu, nhưng có thể lật đổ đồng thuận xã hội và hủy hoại nền tảng của chế độ dân chủ. Và bước đầu tiên để chống lại cuộc chiến này là cần nhận ra rằng chúng ta đang bị tấn công.

Giới thiệu về Shinji Ouyama:

Ôn Sơn Chân Tử sinh năm 1972 tại thành phố Yokohama, là học giả về địa chính trị và chiến lược, có bằng tiến sĩ về nghiên cứu chiến lược (Strategic Studies). Hiện tại, ông là nghiên cứu viên cấp cao tại Viện Nghiên cứu Địa chính trị Quốc tế, là thành viên ban biên tập của Hiệp hội Nghiên cứu Chiến lược, và là giám đốc của Hiệp hội Clausewitz Nhật Bản. Sau khi tốt nghiệp Đại học British Columbia ở Canada (bằng cử nhân BA), ông đã xuất bản các tác phẩm bao gồm "Địa chính trị: Bản đồ chiến lược toàn cầu của Mỹ" và tác phẩm dịch gần đây nhất của ông là "Chiến tranh nhận thức: Chiến lược truyền thông xã hội ác ý."

Bài viết này của nhà chiến lược Nhật Bản, Ô Sơn Chân Tử: Chiến tranh nhận thức thâm nhập và chia rẽ Nhật Bản, phần lớn người dân vẫn chưa nhận thức được. Xuất hiện đầu tiên trên Chain News ABMedia.