Bài học 2

Các loại hình và nguyên lý hoạt động của Spot DCA

Bài học này phân tích ba phương pháp thiết lập trên Gate gồm Ultra AI, bot được đề xuất và cấu hình thủ công, cùng quy trình vận hành đầy đủ: mở vị thế ban đầu, giá đạt mức lệch quy định, kết thúc chu kỳ hiện tại, khởi động chu kỳ tiếp theo. Ngoài ra, bài học cũng phân tích các điều kiện thị trường phù hợp và không phù hợp với từng phương pháp.

1. Ba phương pháp thiết lập trên Gate:

  • Ultra AI: Chỉ cần nhập số tiền đầu tư, hệ thống sẽ tự động kích hoạt chiến lược DCA giao ngay một cách thông minh; phù hợp cho người mới làm quen với thị trường.
  • Bot đề xuất: Lựa chọn và sao chép trực tiếp một bot DCA giao ngay đang hoạt động; phù hợp cho người dùng chưa có nhiều kinh nghiệm.
  • Cấu hình thủ công: Chủ động lựa chọn cặp giao dịch, sai số giá, số lệnh DCA tối đa, số lượng, v.v.; xác nhận và kích hoạt bot; thích hợp với các nhà đầu tư dày dạn kinh nghiệm.

2. Logic vận hành

Logic vận hành của DCA giao ngay chủ yếu dựa trên nguyên lý: tăng dần số tiền mua ở các mức giá thấp hơn để bình quân giá vốn, từ đó giảm mức giá hòa vốn; lợi nhuận đạt được khi giá thị trường hồi phục vượt giá vốn.

Bước 1: Mở vị thế ban đầu
Thiết lập các thông số: sai số giá, số lệnh DCA tối đa, số lượng, v.v., sau đó tiến hành mua các loại tiền mã hóa đã lựa chọn trên thị trường giao ngay.

Bước 2: Đặt điều kiện kích hoạt (Phương pháp giảm giá vốn)

  • Khi giá giảm từ mức mua gần nhất về đến ngưỡng biên đã cài đặt, lệnh DCA tiếp theo sẽ được kích hoạt.
  • Số lượng mua ở lần sau sẽ lớn hơn lần trước (tăng theo cấp số nhân), giúp tăng đáng kể tỷ trọng ở mức giá thấp hơn.
  • Cách này nhanh chóng kéo giá vốn gần sát giá thị trường hiện tại, giảm mức phục hồi cần thiết để đạt điểm hòa vốn.

Ví dụ: Bạn mua 1 đơn vị ở lần đầu, mua thêm 2 đơn vị khi giá giảm 10%, rồi mua tiếp 4 đơn vị khi giá lại giảm 10%... Dù giá giảm sâu nhưng nhờ liên tục tăng số lượng mua, giá vốn thực tế sẽ giảm rất thấp.

Bước 3: Chờ thị trường phục hồi và chốt lời

  • Khi giá thị trường vượt giá vốn (cộng thêm một biên lợi nhuận, ví dụ +0,5% hoặc +1%), hệ thống sẽ bán toàn bộ.
  • Sau khi bán, hệ thống sẽ chốt lãi nhỏ và bắt đầu một vòng giao dịch mới.
  • Chiến lược này không nhắm vào lợi nhuận lớn mà ưu tiên tích lũy lãi nhỏ đều đặn nhờ tận dụng biến động thị trường.

Bước 4: Tiền đề cốt lõi và giả định rủi ro
Việc vận hành chiến lược phụ thuộc vào những giả định quan trọng sau:

  1. Giá có thể phục hồi (dù chỉ về gần giá vốn)
  2. Nhà đầu tư có đủ vốn để tiếp tục bổ sung khi giá giảm
  3. Tài sản cơ sở không mất toàn bộ giá trị hoặc bị hủy niêm yết
  4. Thị trường biến động lên xuống, không lao dốc kéo dài không hồi phục

Nếu một trong những điều kiện này không đáp ứng—ví dụ thị trường giảm sâu kéo dài, nhà đầu tư cạn vốn, không thể tiếp tục bình quân giá—bot sẽ không còn hiệu quả và có nguy cơ kẹt ở các lệnh thua lỗ.

Logic tổng thể: mở vị thế ban đầu – bổ sung vốn khi giá giảm → kéo thấp giá vốn → thoát toàn bộ khi giá hồi phục nhẹ → tiếp tục vòng giao dịch mới. Đây là mô hình bot lấy vốn để đổi lấy xác suất thắng, về bản chất đặt cược vào biến động và khả năng giá hồi về trung bình; nhưng khi gặp xu hướng giảm sâu liên tục, rủi ro thua lỗ sẽ rất lớn do tích lũy lệnh.

3. Điều kiện thị trường phù hợp

3.1 Thị trường biên độ dao động rộng (Range-bound)

  • Đặc điểm: Giá biến động trong biên rộng, không hình thành xu hướng một chiều rõ rệt, mức biến động trung bình đến cao.
  • Lý do: DCA giao ngay dựa vào các pha phục hồi về gần giá vốn để sinh lời; càng nhiều nhịp dao động thì càng nhiều chu kỳ, tỷ lệ chốt lời càng cao.
  • Ví dụ: BTC tích lũy liên tục trong vùng 106.000–125.000 USDT ở một số thời kỳ.

3.2 Tài sản có tính hồi quy về trung bình rõ rệt

  • Đặc điểm: Tài sản thường xuyên lệch và quay lại các ngưỡng giá trị trung bình (MA, dải Bollinger) trong ngắn hạn.
  • Lý do: Giá các đồng coin này thường phục hồi tự nhiên sau khi giảm sâu (do chênh lệch giá, yếu tố tâm lý), rất phù hợp logic DCA giao ngay.
  • Ví dụ: Các loại tiền mã hóa lớn (BTC, ETH) trong thời kỳ không phải bull hoặc bear market.

3.3 Biến động mạnh nhưng không sụp đổ liên tục

  • Đặc điểm: Giá tăng giảm mạnh trong ngắn hạn (biên độ 10–30% là phổ biến), nhưng không giảm đều về lâu dài.
  • Lý do: Biến động mạnh tạo điều kiện bình quân giá và phục hồi, giúp tránh mắc kẹt lâu dài ở các lệnh lỗ.
  • Ví dụ: Một số altcoin biến động do tin tức hoặc sự kiện bất ngờ.

3.4 Thị trường giao ngay không dùng đòn bẩy

  • Đòn bẩy làm tăng nguy cơ bị thanh lý, trong khi ưu điểm chính của DCA giao ngay là tối ưu hóa sự bền vững vốn nên không phù hợp với các giao dịch sử dụng đòn bẩy.

4. Điều kiện thị trường không phù hợp

  • Thị trường giảm giá một chiều/kéo dài (giá liên tục giảm sâu, không có pha phục hồi).
  • Đồng coin sập giá/mất giá trị (các dự án không có giá trị hoặc bị rút vốn, lừa đảo).
  • Biên động quá yếu, đi ngang kéo dài (biến động không đủ lớn để bình quân giá hoặc chốt lời).
Tuyên bố từ chối trách nhiệm
* Đầu tư tiền điện tử liên quan đến rủi ro đáng kể. Hãy tiến hành một cách thận trọng. Khóa học không nhằm mục đích tư vấn đầu tư.
* Khóa học được tạo bởi tác giả đã tham gia Gate Learn. Mọi ý kiến chia sẻ của tác giả không đại diện cho Gate Learn.