Báo cáo P&L là gì: Hướng dẫn hiểu về báo cáo lợi nhuận và lỗ dành cho nhà đầu tư

Nếu bạn là nhà đầu tư hoặc quản lý doanh nghiệp, việc đọc và hiểu báo cáo lợi nhuận ròng là một kỹ năng không thể thiếu nữa. Tài liệu tài chính này được xem như một “gương soi” phản ánh rõ ràng tình trạng sức khỏe của doanh nghiệp, bất kể là lợi nhuận thu được, chi phí ẩn hoặc điểm yếu trong hoạt động.

Báo cáo lợi nhuận ròng (Profit and Loss Statement) có những gì?

Báo cáo lợi nhuận ròng hay còn gọi tắt là P&L là tài liệu tài chính thể hiện tổng quan hoạt động trong khoảng thời gian xác định, so sánh tổng doanh thu với tổng chi phí. Kết quả là con số cho biết doanh nghiệp tạo ra lợi nhuận hay gặp phải lỗ.

Việc hiểu rõ tài liệu này sẽ giúp nhà quản lý biết:

• Doanh nghiệp có khả năng sinh lợi như thế nào
• Chi phí nào có thể giảm bớt
• Doanh thu chính đến từ nguồn nào
• Chiến lược kinh doanh cần thay đổi ra sao để nâng cao hiệu quả

Công thức cơ bản để tính báo cáo lợi nhuận ròng

Việc tính toán báo cáo lợi nhuận ròng không phức tạp hơn:

Tổng doanh thu (Total Revenue) − Tổng chi phí (Total Expenses) = Lợi nhuận/lỗ (Profit or Loss)

Ở đây cần hiểu ý nghĩa của từng phần:

• Tổng doanh thu là tổng số tiền doanh nghiệp thu được, bất kể từ bán hàng, dịch vụ hay thu nhập phụ như lãi từ tài khoản gửi tiết kiệm
• Tổng chi phí là tổng số tiền doanh nghiệp chi ra, từ tiền thuê văn phòng, lương nhân viên, chi phí quảng cáo đến các khoản phí khác
• Kết quả Nếu ra số dương, thể hiện lợi nhuận; nếu âm, thể hiện lỗ

Phân cấp lợi nhuận: cấp nào thể hiện điều gì?

Báo cáo lợi nhuận ròng không chỉ cung cấp một con số lợi nhuận duy nhất mà còn có nhiều cấp độ, mỗi cấp độ kể câu chuyện khác nhau:

Lợi nhuận gộp (Gross Profit)

Công thức: Doanh thu bán hàng − Giá vốn hàng bán

Chỉ số này cho biết doanh nghiệp có thể định giá sản phẩm cao hơn chi phí sản xuất bao nhiêu. Nếu lợi nhuận gộp cao, thể hiện chi phí sản xuất vẫn đang trong tầm kiểm soát.

Lợi nhuận hoạt động (Operating Profit)

Công thức: Lợi nhuận gộp − Chi phí quản lý và bán hàng

Ở cấp độ này, ảnh hưởng từ các khoản chi khác như tiền thuê, đi lại, quảng cáo được thể hiện. Nếu lợi nhuận hoạt động vẫn mạnh, cho thấy doanh nghiệp có khả năng kiểm soát chi phí tổng thể tốt.

Lợi nhuận ròng (Net Income)

Công thức: Tổng doanh thu − Tổng chi phí (bao gồm lãi vay và thuế)

Chỉ số này là “số tiền thực sự còn lại” sau khi trừ tất cả các khoản. Đây là con số nhà đầu tư quan tâm nhất.

Hãy xem ví dụ tính toán thực tế