Lạm phát bắt nguồn từ đâu? Nhà đầu tư cần biết trước khi lập kế hoạch đầu tư

Hiện tại, kinh tế thế giới đang đối mặt với một tình trạng có vẻ đơn giản nhưng lại ảnh hưởng sâu sắc đến tài chính của mọi người, đó là lạm phát là gì. Khi giá hàng hóa ngày càng tăng, bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân gây ra lạm phát và những điều cần làm để tiền của bạn không bị mất giá trong tình hình này.

Tại sao giá lại tăng? Thực sự lạm phát xuất phát từ đâu

Lạm phát không chỉ là hiện tượng giá cả tăng lên mà còn là trạng thái kinh tế mà giá trị của tiền giảm liên tục. Hậu quả là, khi bạn cầm 50 บาท để mua đồ, những thứ bạn mua trước đây nhiều hơn, còn hôm nay chỉ còn một món duy nhất.

Lạm phát xuất phát từ đâu có 3 nguyên nhân chính

1. Nhu cầu mua hàng tăng cao (Demand Pull Inflation)
Sau khi kinh tế phục hồi, mọi người trở lại mua sắm nhiều hơn, khiến cung không đủ cầu. Người bán vì vậy điều chỉnh giá lên.

2. Chi phí sản xuất tăng cao (Cost Push Inflation)
Giá dầu, khí tự nhiên, sắt, đồng đều tăng do gián đoạn chuỗi cung ứng. Nhà sản xuất phải gánh chịu chi phí này nên buộc phải nâng giá thành phẩm.

3. In tiền quá nhiều (Printing Money Inflation)
Khi chính phủ phát hành quá nhiều tiền so với nhu cầu thực, lượng tiền trong hệ thống tăng lên, kéo theo giá cả chung tăng theo.

Vậy tình hình kinh tế thế giới hiện nay ra sao?

Các nhà kinh tế của IMF dự đoán tăng trưởng kinh tế toàn cầu trung bình là 3.1% trong năm 2567 và 3.2% trong năm 2568. Tin vui là tỷ lệ lạm phát đang giảm từ đỉnh điểm, nhưng theo dữ liệu tháng 1 năm 2567, chỉ số giá tiêu dùng của Thái Lan vẫn tăng 1.11% so với cùng kỳ năm trước.

Nguyên nhân giảm là do các biện pháp giảm giá năng lượng của chính phủ và giảm giá hàng tươi sống. Tuy nhiên, về lâu dài, rủi ro vẫn còn từ căng thẳng địa chính trị.

Lạm phát tăng hay giảm? Hãy xem số liệu thực tế

Khi nhìn lại lịch sử lạm phát của Thái Lan:

• Năm 2517: 24.3% (เหตุสงครามอิสราเอล)
• Năm 2541: 7.89% (หลังวิกฤติเศรษฐกิจ)
• Năm 2565: 7.10% (สงครามรัสเซีย-ยูเครน)

Về giá hàng hóa chính trên thị trường Thái:

• Thịt heo đỏ: tăng từ 137.5 บาท/กก. (2564) lên 133.31 บาท/กก. (2567)
• Dầu diesel: tăng từ 28.29 บาท/ลิตร (2564) lên 40.24 บาท/ลิตร (2567)
• Ớt hiểm: biến động từ 45-250 บาท/กก. theo mùa vụ.

Ai sẽ hưởng lợi từ lạm phát? Ai sẽ thiệt?

###Lợi ích:

• Nhà kinh doanh: có thể nâng giá bán theo tình hình
• Cổ đông và chủ doanh nghiệp: như PTT, lợi nhuận 64,419 triệu baht trong nửa đầu năm, ví dụ như ngân hàng thu lợi từ chênh lệch lãi suất tăng
• Người vay nợ: nếu vay tiền, sẽ trả bằng tiền mất giá hơn

###Thiệt thòi:

• Người có thu nhập cố định: lương không tăng kịp, lạm phát làm giảm giá trị tiền
• Người tiết kiệm: tiền cũ trong túi giảm giá trị dần nếu không đầu tư sinh lời

Phải làm gì khi lạm phát xuất hiện?

1. Tránh để tiền nằm im không sinh lời

Lãi suất gửi tiết kiệm thấp, tiền của bạn sẽ bị mất giá. Nên đầu tư để đạt lợi nhuận cao hơn tỷ lệ lạm phát.

2. Đầu tư vào tài sản ổn định

• Vàng: càng lạm phát cao, giá vàng càng tăng, là cách phòng vệ tốt
• Bất động sản: cho thuê tăng theo lạm phát, không biến động theo thị trường chứng khoán

3. Chọn cổ phiếu hưởng lợi từ lạm phát

• Cổ phiếu ngân hàng: lãi suất tăng, lợi nhuận tăng
• Cổ phiếu bảo hiểm: đầu tư vào trái phiếu có lợi nhuận tăng
• Cổ phiếu thực phẩm: mặt hàng thiết yếu, có sức cạnh tranh cao

4. Trái phiếu lãi suất thả nổi hoặc liên kết lạm phát

Lãi suất điều chỉnh theo lạm phát thực tế.

5. Giao dịch hàng hóa theo biến động của lạm phát

Giao dịch CFD vàng là cách kiếm lợi cả khi giá lên và xuống.

Lạm phát và giảm phát: Hai mặt đối lập như thế nào?

Cả hai đều ở mức cao đều gây hại cho nền kinh tế và cuộc sống hàng ngày.

Những điều nhà đầu tư cần ghi nhớ

Lạm phát xuất phát từ đâu phụ thuộc vào nhiều yếu tố, nhưng điều quan trọng là khi đã biết, bạn cần hành động. Ngồi yên, để tiền mất giá, là không đúng. Thay vào đó, hãy dùng thông tin về nguyên nhân lạm phát để nhận biết thị trường đang di chuyển và đây chính là cơ hội của bạn.

Luôn theo dõi các tin tức kinh tế, lên kế hoạch đầu tư phù hợp, và nhớ rằng, đầu tư thông minh sẽ giúp tiền của bạn không bị mất giá.