Việt Nam tăng lãi suất Nhật Bản chưa đạt kỳ vọng, tỷ giá đồng yên chịu áp lực trong ngắn hạn

Ngân hàng Trung ương Nhật Bản ngày 19 tháng 12 đã công bố tăng lãi suất 25 điểm cơ bản, nâng lãi suất chính sách lên 0.75%, mức cao nhất kể từ năm 1995. Tuy nhiên, quyết định này không gây ra sự tăng giá của đồng yên như thị trường dự đoán, ngược lại, tỷ giá USD/JPY tiếp tục tăng.

Tại sao thị trường phản ứng lại bình lặng?

Chìa khóa nằm ở cách phát biểu quá thận trọng của Thống đốc Ngân hàng Trung ương Ueda Kazuo. Mặc dù tuyên bố xác nhận rằng nếu xu hướng kinh tế và giá cả phù hợp, ngân hàng sẽ tiếp tục tăng lãi suất, nhưng Ueda tại cuộc họp báo không đưa ra thời điểm rõ ràng cho lần tăng lãi suất tiếp theo. Ông nhấn mạnh khó xác định trước mức lãi suất trung tính, chỉ nói rằng dự kiến sẽ điều chỉnh phạm vi dự báo lãi suất trung tính phù hợp (hiện tại là 1.0%～2.5%).

Các nhà chiến lược của Ngân hàng ANZ, Felix Ryan, phân tích rằng mặc dù Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đã bắt đầu chu kỳ tăng lãi suất, nhưng tỷ giá USD/JPY lại tăng, phản ánh sự thiếu tin tưởng của nhà đầu tư vào tốc độ tăng lãi suất trong tương lai của ngân hàng này. Ông cho rằng, thị trường hiểu chính sách theo hướng “ôn hòa” hơn là “diều hâu”.

Thách thức dài hạn của đồng yên

Theo dự báo của Ngân hàng ANZ, mặc dù Nhật Bản sẽ tiếp tục tăng lãi suất, nhưng đồng yên trong năm 2026 vẫn sẽ tụt hậu so với các đồng tiền G10. Nguyên nhân chính là môi trường chênh lệch lãi suất không có lợi cho đồng yên. Ngân hàng này dự đoán tỷ giá USD/JPY sẽ đạt 153 vào cuối năm 2026.

Các nhà chiến lược của T. Rowe Price, Masahiko Loo, giữ mục tiêu trung hạn cho tỷ giá USD/JPY trong khoảng 135 đến 140. Các yếu tố hỗ trợ quan điểm này bao gồm chính sách nới lỏng của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ và việc các nhà đầu tư Nhật Bản tích cực nâng cao tỷ lệ phòng ngừa rủi ro ngoại hối.

Thị trường thực sự mong đợi điều gì?

Dữ liệu thị trường hoán đổi chỉ số qua đêm cho thấy, nhà đầu tư kỳ vọng Ngân hàng Trung ương Nhật Bản sẽ nâng lãi suất lên 1.00% vào quý III năm 2026. Nomura Securities chỉ ra rằng, chỉ khi hướng dẫn dự báo của ngân hàng cho thấy khả năng tăng lãi suất sớm hơn dự kiến (ví dụ, sớm hơn tháng 4 năm 2026 hoặc sớm hơn), thị trường mới xem đó là tín hiệu diều hâu thực sự, từ đó kích hoạt mua vào đồng yên.

Nói cách khác, trong điều kiện không điều chỉnh lớn dự báo lãi suất trung tính, Thống đốc Ueda sẽ khó thuyết phục thị trường rằng lãi suất cuối cùng sẽ tăng đáng kể trong ngắn hạn. Đây chính là lý do tại sao quyết định tăng lãi suất ngày 19 tháng 12 dù phù hợp dự đoán, nhưng không đủ sức hỗ trợ mạnh mẽ cho đồng yên. Con đường tăng lãi suất của Nhật Bản còn dài và việc xây dựng niềm tin của thị trường vẫn cần thời gian cùng các tín hiệu chính sách rõ ràng hơn.