Vàng đang tăng giá: làm thế nào kim loại này đã nhân đôi giá trị trong hai thập kỷ

Một chuyến đi từ $400 đến $4.270: sự phát triển đáng kinh ngạc của vàng trong 20 năm

Nếu đầu tư 1.000 đô la vào vàng cách đây hai thập kỷ, ngày nay bạn đã có hơn 10.000 đô la. Không phải chuyện cổ tích: đó là thực tế của kim loại vàng từ giữa những năm 2000. Tính đến tháng 10 năm 2025, vàng giao ngay quanh mức $4.270 mỗi ounce, sau khi liên tiếp đạt các mức cao kỷ lục trong suốt cả năm. Hãy so sánh: vào năm 2005, giá chỉ gần $400, năm 2015 khoảng $1.100, và ngày nay gần gấp bốn lần con số đó.

Về lợi nhuận tích lũy, chúng ta đang nói về mức tăng gần 900% trong hai thập kỷ. Nhưng điều thú vị nhất là sự tăng giá này không xuất phát từ lợi nhuận doanh nghiệp hay cổ tức. Đó là giá trị trú ẩn thuần túy.

Tại sao vàng lại sinh lời nhiều như vậy? Chìa khóa nằm ở các môi trường bất ổn

Trong thập kỷ qua, các nhà đầu tư đặt cược vào vàng đã thu được lợi nhuận khoảng 7% đến 8% mỗi năm, một mức sinh lời không nhỏ đối với một tài sản không có lợi suất tài chính đi kèm. Và điều thú vị là: trong khi các thị trường chứng khoán tăng không ngừng trong thời kỳ yên bình, vàng lại phát triển mạnh mẽ đúng lúc mọi thứ rung chuyển.

Năm 2008, khi S&P 500 giảm hơn 30%, vàng chỉ giảm khoảng 2%. Năm 2020, khi đại dịch làm đình trệ các thị trường, kim loại này lại tỏa sáng như một nơi trú ẩn giá trị. Hành vi chống chu kỳ này chính là lý do khiến nó trở thành một chiếc “bảo hiểm danh mục đầu tư” thực sự.

Câu chuyện về vàng qua bốn màn

Sự tăng trưởng của vàng không theo chiều thẳng đứng. Nó trải qua bốn giai đoạn rõ rệt:

2005-2010: Thời kỳ bùng nổ của kim loại Sự yếu đi của đồng đô la, đà tăng của dầu mỏ và cơn hoảng loạn hậu subprime tạo ra môi trường lý tưởng. Giá vàng tăng gấp ba, từ $430 đến hơn $1.200 mỗi ounce chỉ trong năm năm. Sự sụp đổ của Lehman Brothers năm 2008 là bước ngoặt: các ngân hàng trung ương và quỹ đầu tư bắt đầu mua vào mạnh mẽ.

2010-2015: Thời kỳ tạm nghỉ cần thiết Sau cơn hoảng loạn tài chính, thị trường ổn định trở lại. Vàng đi vào giai đoạn đi ngang, dao động trong khoảng $1.000 đến $1.200. Đây là giai đoạn củng cố kỹ thuật, không mang tính cấu trúc. Kim loại duy trì vai trò phòng hộ, nhưng không gây ra bất ngờ tăng giá.

2015-2020: Sự trở lại huy hoàng Chiến tranh thương mại, nợ công tăng vọt và lãi suất ở mức thấp kỷ lục đã làm tăng nhu cầu. Sau đó, COVID-19 xuất hiện vào năm 2020, trở thành chất xúc tác cuối cùng: vàng vượt qua mức tâm lý $2.000 lần đầu tiên trong lịch sử.

2020-2025: Sự bứt phá chưa từng có Thời kỳ bùng nổ nhất: vàng từ mức $1.900 đã vượt qua $4.200 mỗi ounce, tăng +124% chỉ trong năm năm. Trong một thập kỷ đầy biến động (2015-2025), giá trị tăng danh nghĩa đạt +295%.

Ai thắng: vàng hay chứng khoán?

Các con số gây ngạc nhiên. Hãy so sánh lợi nhuận từ 2015:

• Vàng: +295% tích lũy (7-8% mỗi năm)
• S&P 500: +800% từ 2005, nhưng lợi thế này đã mất dần trong các giai đoạn gần đây
• Nasdaq-100: +5.500% từ đầu thế kỷ, nhưng cũng đã để vàng vượt mặt trong 5 năm gần nhất
• IBEX 35: +87% tích lũy

Sự thay đổi xu hướng rõ ràng. Trong 5 năm qua, vàng đã vượt qua cả Nasdaq-100 về lợi nhuận tích lũy, điều hiếm gặp trong các giai đoạn dài hạn. Nguyên nhân? Lạm phát dai dẳng, lãi suất thấp và căng thẳng địa chính trị liên tục. Đây chính là môi trường lý tưởng cho kim loại quý.

Các trụ cột vô hình giữ giá vàng

Bốn lực lượng chính giải thích tại sao vàng vẫn tiếp tục tăng:

Lãi suất thực âm. Khi lợi suất thực (trừ đi lạm phát) âm, vàng tỏa sáng. Cục Dự trữ Liên bang và ECB duy trì lãi suất thấp trong nhiều năm, làm giảm lợi nhuận của trái phiếu. Kết quả: mua vàng ồ ạt.

Đồng đô la yếu. Vì vàng được định giá bằng đô la, một đồng tiền Mỹ mất giá sẽ thúc đẩy giá vàng. Sự yếu đi của đô la từ năm 2020 trùng khớp hoàn hảo với đà tăng của kim loại này.

Lạm phát cấu trúc. Các chương trình chi tiêu công lớn sau đại dịch đã làm sống lại viễn cảnh lạm phát. Các nhà đầu tư tìm cách bảo vệ, và vàng chính là lá chắn tự nhiên của họ.

Chính trị quốc tế bất ổn. Các xung đột, lệnh trừng phạt và tái cấu trúc năng lượng toàn cầu đã thúc đẩy các ngân hàng trung ương các nước mới nổi mua vào nhiều hơn, nhằm giảm phụ thuộc vào đô la và đa dạng hóa dự trữ.

Làm thế nào để đưa vàng vào danh mục của bạn?

Vàng không phải là đầu cơ, mà là sự bảo vệ. Các cố vấn thường khuyên nên dành khoảng 5% đến 10% tổng tài sản vào vàng vật chất, ETF hoặc quỹ theo dõi hiệu suất của nó.

Trong các danh mục nhiều cổ phiếu, vàng đóng vai trò như một bộ đệm chống biến động. Và nó có một lợi thế duy nhất: tính thanh khoản toàn cầu. Ở bất cứ đâu, bất cứ lúc nào, vàng có thể trở thành tiền mặt mà không gặp trở ngại, khác với nợ hoặc tiền kỹ thuật số.

Bản chất thực sự của vàng: niềm tin, chứ không phải tăng trưởng

Sau hai mươi năm phát triển chóng mặt, vàng chứng minh một điều cốt lõi: giá trị của nó không đến từ bảng cân đối kế toán hay cổ tức, mà từ niềm tin. Khi niềm tin này sụp đổ — do lạm phát, nợ nần, xung đột — vàng lại trỗi dậy.

Nó không phải là công cụ để làm giàu nhanh chóng. Nó là người giữ của thầm lặng, tăng giá khi mọi thứ rung chuyển. Trong thời đại mà sự chắc chắn trở nên khan hiếm, đặc điểm này giúp nó duy trì vị trí không thể thiếu trong bất kỳ danh mục đầu tư nào được xây dựng tốt.