Hiểu tâm lý thị trường qua hành vi giao dịch: nội sàn và ngoại sàn là gì?

Mở phần mềm xem biểu đồ cổ phiếu, ngoài giá cổ phiếu và biến động phần trăm, dữ liệu dễ bị nhà mới bỏ qua nhất chính là 內盤 và 外盤. Dù chỉ là thống kê giao dịch đơn giản, nhưng chúng phản ánh trực tiếp mức độ cấp bách của bên mua và bên bán trên thị trường, là tham chiếu quan trọng để đánh giá xu hướng ngắn hạn.

Ai đang chủ động thúc đẩy giao dịch? Hiểu rõ bản chất của 内盤 và 外盤

Quá trình giao dịch cổ phiếu về bản chất là sự thỏa hiệp về “giá cả” giữa hai bên mua và bán. Khi đặt lệnh, bên bán sẽ đặt “giá bán” (mong muốn bán cao hơn), bên mua sẽ đặt “giá mua” (mong muốn mua rẻ hơn).

Giao dịch tại giá mua ── có nghĩa là bên bán không muốn chờ đợi nữa, chủ động bán ở mức giá mà bên mua sẵn sàng trả, các lệnh này được ghi nhận là 內盤. Khối lượng 内盤 lớn cho thấy bên bán đang vội vàng thoát hàng, thường báo hiệu lực lượng bán (bên giảm giá) mạnh hơn.

Giao dịch tại giá bán ── có nghĩa là bên mua không thể chờ đợi nữa, sẵn sàng trả giá cao hơn để mua, các lệnh này được ghi nhận là 外盤. Khối lượng 外盤 lớn cho thấy bên mua đang vội vàng vào lệnh, tâm lý mua mạnh mẽ.

Ví dụ cụ thể: Một cổ phiếu có lệnh mua 1160元/1415 lệnh, lệnh bán 1165元/281 lệnh. Nếu nhà đầu tư trực tiếp mua 50 lệnh ở 1160元, thì 50 lệnh này vào 内盤; nếu nhà đầu tư khác mua 30 lệnh ở 1165元, thì 30 lệnh này vào 外盤.

Cấu thành của báo giá 5 mức

Hầu hết nhà đầu tư hàng ngày đều xem báo giá 5 mức nhưng không nhất thiết hiểu rõ ý nghĩa của nó. Thực chất, báo giá 5 mức là 5 mức giá mua và 5 mức giá bán cạnh tranh nhất hiện tại trên thị trường.

Phía bên trái là 5 mức mua (thường hiển thị màu xanh lá), thể hiện 5 lệnh mua có giá cao nhất; phía bên phải là 5 mức bán (thường hiển thị màu đỏ), thể hiện 5 lệnh bán có giá thấp nhất. Ví dụ, mức mua 1 là 203.5元 / 971 lệnh, là mức giá sẵn sàng mua cao nhất hiện tại; mức bán 1 là 204.0元 / 350 lệnh, là mức giá bán thấp nhất hiện tại.

Lưu ý rằng, báo giá 5 mức chỉ thể hiện ý định đặt lệnh, các lệnh này có thể bị rút bất cứ lúc nào, không nhất thiết sẽ giao dịch thành công.

Làm thế nào để dùng tỷ lệ 内外盤? Tìm tín hiệu thị trường từ dữ liệu

Tỷ lệ 内外盤 = Khối lượng 内盤 giao dịch ÷ Khối lượng 外盤 giao dịch

Dựa vào kết quả tính toán, có thể nhanh chóng đánh giá:

Tỷ lệ > 1 (内盤 > 外盤): Bên bán vội vàng hơn bên mua, mang tín hiệu giảm giá, rủi ro giá giảm tăng lên.

Tỷ lệ < 1 (内盤 < 外盤): Bên mua vội vàng hơn bên bán, mang tín hiệu tăng giá, khả năng tăng cao hơn.

Tỷ lệ ≈ 1 (内外盤 cân bằng): Thị trường đang trong trạng thái cân bằng, thiếu xu hướng rõ ràng.

Tuy nhiên, đọc dữ liệu không chỉ dựa vào bề mặt

Nhà giao dịch ngắn hạn thường mắc sai lầm là quá phụ thuộc vào một chỉ số duy nhất. Thực tế, tình hình phức tạp hơn nhiều:

外盤 lớn nhưng giá không tăng, thậm chí khối lượng giao dịch thất thường ── Cảnh giác “giả tạo đà tăng”. Các lực lượng lớn có thể đang bán ra tại các mức giá 1 đến 3 để dụ dỗ nhà đầu tư nhỏ mua vào, thực chất là đang bán ra âm thầm. Khi giá đi ngang, rất dễ xuất hiện cái bẫy này.

內盤 lớn nhưng giá không giảm, khối lượng biến động kỳ quặc ── Cảnh giác “giả tạo đà giảm”. Các lực lượng chủ đạo cố ý tích trữ lệnh mua tại các mức giá 1 đến 3 để tạo ảo giác, dụ dỗ nhà đầu tư nhỏ bán ra, thực chất là đang gom hàng ở đáy.

內外盤 chỉ là một mặt của biểu hiện thị trường, giá còn bị ảnh hưởng bởi tâm lý thị trường, tin tức quan trọng, cơ bản của công ty niêm yết và nhiều yếu tố khác.

Vùng hỗ trợ và kháng cự: phối hợp 内外盤 để sử dụng hiệu quả hơn

Phân tích kỹ thuật cốt lõi là dựa vào “giá” và “giao dịch” để dự đoán xu hướng tương lai, và vùng hỗ trợ cùng vùng kháng cự là những tham chiếu không thể thiếu.

Logic của vùng hỗ trợ

Khi cổ phiếu giảm xuống một mức giá nào đó rồi không giảm nữa, chứng tỏ tại mức giá đó có nhiều lệnh mua sẵn sàng tiếp nhận. Những người này cho rằng “đã đủ rẻ”, dự đoán trong tương lai sẽ bật tăng trở lại. Trong vùng hỗ trợ, thấy 内盤 > 外盤 nhưng giá vẫn giữ vững hoặc bật lên, chính là biểu hiện của nhiều bên mua đang hỗ trợ.

Logic của vùng kháng cự

Ngược lại, nếu giá tăng đến một mức nào đó rồi không thể vượt qua, cho thấy tại mức giá đó có nhiều lệnh bán muốn thoát hàng. Những bên bán này thường là nhà đầu tư đã mua ở mức cao bị kẹt, khi giá gần tới thì muốn thoát hàng gấp. Khi thấy 外盤 > 内盤 nhưng giá vẫn bị kìm hãm, chứng tỏ áp lực bán đủ mạnh.

Chiến lược giao dịch thực tế

Giảm đến vùng hỗ trợ → Mua vào; Tăng đến vùng kháng cự → Bán ra

Phá vỡ vùng hỗ trợ ── cho thấy lực mua không thể tiêu thụ hết lượng bán ra, thường bước vào một đợt giảm mới, cho đến khi tìm thấy vùng hỗ trợ tiếp theo.

Phá vỡ vùng kháng cự ── cho thấy lực mua mạnh đã tiêu thụ hết áp lực bán, thường tiếp tục tăng đến vùng kháng cự tiếp theo.

Bản chất của chỉ số 内外盤

Ưu điểm

Tính kịp thời cao: Dữ liệu và giao dịch cập nhật đồng bộ, phản ánh nhanh hoạt động mua bán trong phiên.

Dễ hiểu: Khái niệm đơn giản, không cần tính toán phức tạp.

Tính thực tiễn cao: Kết hợp cấu trúc lệnh và khối lượng giao dịch, giúp nâng cao độ chính xác trong dự đoán xu hướng ngắn hạn.

Hạn chế

Dễ bị thao túng bởi chủ đạo: Thông qua vòng lặp “đặt lệnh → giao dịch chủ động → rút lệnh”, các lực lượng lớn có thể tạo ra dữ liệu ảo về 内外盤, nhà mới dễ bị dẫn dắt sai lệch.

Chỉ phản ánh hành vi mua bán tức thời: Không dự đoán được xu hướng dài hạn, đặc biệt khi có biến động lớn về cơ bản.

Dễ mất tác dụng khi dùng riêng lẻ: Phải kết hợp với khối lượng giao dịch, phân tích kỹ thuật và cơ bản để tránh ra quyết định sai lầm.

Tóm lại

內盤 và 外盤 về bản chất là ghi nhận “ai đang chủ động giao dịch”. 内盤 lớn thể hiện bên bán vội vàng thoát hàng, 外盤 lớn thể hiện bên mua vội vàng vào lệnh. Qua việc tính tỷ lệ 内外盤, nhà đầu tư có thể nhanh chóng đánh giá sức mạnh mua bán của thị trường.

Tuy nhiên, chỉ nhìn vào tỷ lệ 内外盤 là chưa đủ. Cần kết hợp với vùng hỗ trợ và kháng cự để xác định giá có thực sự có lực mua hoặc bán, rồi thêm xác nhận từ khối lượng giao dịch, mới có thể hiểu rõ thị trường đang nói gì.

Cuối cùng, xin nhắc nhở rằng, dù chỉ số kỹ thuật nào cũng chỉ là công cụ phân tích. Các yếu tố như cơ bản của công ty niêm yết, môi trường kinh tế vĩ mô, tâm lý thị trường mới là những yếu tố quyết định xu hướng dài hạn. Chuẩn bị kỹ lưỡng, nghiên cứu đầy đủ để nâng cao tỷ lệ thắng trong thị trường.