Yên Nhật 5 tiếp tục chịu áp lực: Khủng hoảng chính sách của Nhật Bản lộ diện

Tỷ giá đã đạt đến điểm giới hạn

Kể từ quý này, tỷ giá đồng yên so với đô la Mỹ đã giảm khoảng 4,5%, trở thành đồng tiền có mức giảm lớn nhất trong nhóm G10(G10). Trong phiên giao dịch ngày thứ Tư tại Mỹ, đồng yên đã giảm xuống mức 1 đô la Mỹ đổi 155,04 yên, và ngày thứ Năm theo giờ Tokyo, đồng tiền này còn tiếp tục yếu đi đến gần 154,96. Sự mất giá nhanh của đồng yên 5 số này đã gây ra sự chú ý rộng rãi trên thị trường — các nhà đầu tư bắt đầu đặt câu hỏi liệu chính phủ do Thủ tướng mới Sanae Takaichi(Sanae Takaichi) lãnh đạo có thể kiểm soát hiệu quả tỷ giá đồng yên hay không.

Khác hoàn toàn so với tình hình năm ngoái. Năm ngoái, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đã can thiệp khi dự kiến tăng lãi suất, còn hiện tại, Nhật Bản đang đối mặt với tình hình phức tạp hơn: Thủ tướng Sanae Takaichi đang thúc đẩy chính sách tài chính nới lỏng, đồng thời lại cần phải hỗ trợ đồng yên. Mâu thuẫn nội tại trong hướng đi chính sách này khiến thị trường hoài nghi khả năng can thiệp của chính quyền Nhật Bản.

Khó khăn chính sách và áp lực dự trữ ngoại hối

Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Satsuki Katayama(Satsuki Katayama) ngày thứ Tư đã rõ ràng phát biểu rằng, biến động thị trường quá mất cân đối và tốc độ quá nhanh, ảnh hưởng tiêu cực từ việc đồng yên yếu không thể bỏ qua. Bà nhấn mạnh tại Quốc hội: “Chính phủ đang theo dõi sát sao mọi biến động quá mức và không theo trật tự.”

Tuy nhiên, mọi biện pháp can thiệp đều sẽ đối mặt với giới hạn thực tế. Dự trữ ngoại hối của Nhật Bản không chỉ cần dùng để ổn định tỷ giá, mà còn để hỗ trợ một kế hoạch đầu tư vào Mỹ do Tổng thống Donald Trump(Donald Trump) đề xuất. Điều này đồng nghĩa với việc không gian chính sách của Nhật Bản bị thu hẹp đáng kể.

Giám đốc điều hành SBI FXTrade Co. Marito Ueda chỉ ra vấn đề then chốt: “Tình hình hiện tại hoàn toàn khác so với năm ngoái khi can thiệp. Nếu chính sách mở rộng tài chính của Thủ tướng Sanae Takaichi tiếp tục, dù chính phủ có thể ngăn cản đồng yên giảm giá trong ngắn hạn, thì về dài hạn, đồng yên vẫn sẽ tiếp tục yếu đi.”

Nguy cơ can thiệp tăng cao

Năm ngoái, khi đồng yên so với đô la Mỹ giảm xuống gần 160,17, Bộ Tài chính Nhật Bản đã nhiều lần can thiệp, ở các mức 157,99, 161,76 và 159,45. Các quan chức khi đó nhấn mạnh rằng, họ quan tâm nhiều hơn đến biên độ và tốc độ biến động tỷ giá, chứ không phải mức độ tuyệt đối.

Theo tiêu chuẩn cũ, nếu đồng yên biến động 10 yên trong vòng một tháng so với đô la Mỹ thì đó là biến động nhanh; biến động 4% trong vòng hai tuần cũng không phù hợp với các yếu tố cơ bản. Từ ngày 17 tháng 10, sau khi chạm đỉnh 149,38, đồng yên đã biến động tích lũy vượt quá 5 yên, gần đến ngưỡng cảnh báo can thiệp.

Giám đốc chiến lược ngoại hối của Rabobank(Rabobank), Jane Foley cảnh báo: “Nếu lo ngại can thiệp không thể ngăn đồng yên rõ ràng phá vỡ mức 155 so với đô la Mỹ, thì rủi ro can thiệp sẽ càng gia tăng.”

Lãi suất của Ngân hàng Trung ương là biến số then chốt

Chuyên gia chiến lược tiền tệ trưởng của Nomura Securities(Nomura Securities), Yujiro Goto cho rằng, khi tỷ giá đô la Mỹ so với yên vượt qua 155, khả năng Nhật Bản tăng cường can thiệp bằng lời nói sẽ tăng lên, đồng thời khả năng Ngân hàng Trung ương Nhật Bản tăng lãi suất vào tháng 12 cũng có thể tăng theo. Chính sách kết hợp tăng lãi suất và mua vào đồng yên này dự kiến sẽ thúc đẩy tỷ giá đồng yên hướng tới khoảng 150.

Quyết định chính sách tiếp theo của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản sẽ được công bố vào ngày 19 tháng 12. Tháng trước, hội đồng quản trị của ngân hàng này đã quyết định giữ nguyên lãi suất với kết quả bỏ phiếu 7-2, nhưng khảo sát mới nhất của Bloomberg cho thấy đa số các nhà kinh tế dự đoán Ngân hàng Trung ương Nhật Bản sẽ tăng lãi suất vào tháng 1 năm sau.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent(Scott Bessent) gần đây đã phát biểu củng cố dự đoán này, ông kêu gọi chính phủ mới của Nhật Bản tạo điều kiện cho Ngân hàng Trung ương có nhiều không gian hơn để ứng phó với lạm phát và biến động tỷ giá — điều này rõ ràng là sự ủng hộ ngầm cho việc tăng lãi suất.

Ảnh hưởng của thái độ Mỹ đến quyết định chính sách

Chuyên gia chiến lược ngoại hối trưởng của Sumitomo Mitsui Banking Corp.(Sumitomo Mitsui Banking Corp.), Hirofumi Suzuki chỉ ra rằng, nếu Nhật Bản thực hiện các biện pháp can thiệp, có thể cần phải xin ý kiến của Mỹ trước. Tuy nhiên, Washington dường như thiên về việc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản tăng lãi suất hơn là can thiệp trực tiếp vào thị trường.

Điều này phản ánh một thực tế sâu sắc hơn: chính quyền Nhật Bản đang đối mặt với giới hạn kép về chính sách và ngoại giao. Hướng mở rộng tài chính của Thủ tướng Sanae Takaichi và nhu cầu ổn định tỷ giá đang tạo ra xung đột, trong khi thái độ của chính quyền Trump đối với chính sách tỷ giá của Nhật Bản cũng sẽ trở thành yếu tố tham khảo quan trọng trong các quyết định của Nhật Bản. Trong bối cảnh đồng yên tiếp tục yếu 5 số, cách Nhật Bản cân bằng giữa tăng trưởng và ổn định đã trở thành tâm điểm chú ý của thị trường.