Thời đại Stablecoin mới: Từ biên giới đến chính thống

Gần đây, Hạ viện Hoa Kỳ đã thông qua ba dự luật liên quan đến tiền điện tử, trong đó dự luật "GENIUS" dự kiến sẽ chính thức trở thành luật trong thời gian tới. Điều này đánh dấu lần đầu tiên Hoa Kỳ thiết lập khung quy định cấp quốc gia cho Stablecoin, đồng thời cũng phát đi một tín hiệu rõ ràng: Stablecoin đang từ từ thoát khỏi vùng xám để tiến vào hệ thống tài chính chính thống. Trong khi đó, Hong Kong, Liên minh châu Âu và các trung tâm tài chính lớn khác cũng đang tăng tốc, cấu trúc Stablecoin toàn cầu đang trải qua những biến đổi lớn.

Nhìn lại vài tháng qua, Stablecoin đã nhanh chóng chuyển từ đối tượng bị giám sát quy định thành cơ sở hạ tầng mới được chính thức công nhận. Động lực đằng sau sự chuyển mình này là gì? Ai đang thúc đẩy Stablecoin trở thành nhân vật chính mới trên sân khấu tài chính toàn cầu? Chúng ta nên nhìn nhận cơn sốt này như thế nào một cách lý trí?

Từ đổi mới công nghệ đến chiến lược quốc gia

Kể từ đầu năm, stablecoin chắc chắn đã trở thành tâm điểm trong chính sách và chủ đề tài chính toàn cầu. Cơn sốt này không phải ngẫu nhiên, cũng không chỉ là kết quả của sự tiến hóa tự nhiên của công nghệ, mà là một sự chuyển hướng cấu trúc được thúc đẩy bởi sức mạnh chính sách. Đặc biệt, sự chuyển hướng của chính sách Mỹ đã đóng vai trò rất ảnh hưởng.

Một mặt, chính phủ Mỹ đã công khai bày tỏ sự phản đối đối với tiền tệ số của ngân hàng trung ương (CBDC), ủng hộ con đường đô la số hóa do thị trường dẫn dắt. Mặt khác, thông qua việc thúc đẩy và sắp ký luật GENIUS, chính phủ cũng đang thực hiện cam kết nới lỏng cho thị trường tiền điện tử.

Những tín hiệu này đã trực tiếp thúc đẩy các cơ quan quản lý toàn cầu xem xét lại Stablecoin. Chỉ trong vài tháng, Stablecoin đã từ một vấn đề bên lề trong giới tiền điện tử nhảy vọt thành một trọng điểm thảo luận ở cấp độ chiến lược quốc gia. Ngoài việc Hồng Kông hoàn thiện thời gian triển khai cho "Quy định về Stablecoin", các nền kinh tế lớn toàn cầu cũng bắt đầu tăng tốc thiết lập một khuôn khổ tuân thủ rõ ràng cho Stablecoin:

• Liên minh Châu Âu sẽ thực hiện quy định MiCA vào năm 2024, bao trùm hoàn toàn việc quản lý tuân thủ đối với tài sản tiền điện tử, và đã phân loại chi tiết các Stablecoin.
• Chính phủ mới của Hàn Quốc đã đề xuất "Luật cơ bản về tài sản số", quy định rõ điều kiện phát hành Stablecoin.

Việc thông qua dự luật GENIUS không chỉ là sự nới lỏng của Mỹ đối với Stablecoin, mà còn là sự lựa chọn rõ ràng về hướng đi của đồng đô la kỹ thuật số - từ bỏ tiền tệ kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC), chuyển sang hỗ trợ Stablecoin đô la tuân thủ do khu vực tư nhân phát hành. Quyết định này rất có thể sẽ trở thành mô hình tham khảo cho các thiết kế quy định của các quốc gia khác, thúc đẩy Stablecoin tham gia vào khung thảo luận chính sách tài chính toàn cầu.

Sự thay đổi mới trong cấu trúc Stablecoin

Trong vài năm qua, thị trường Stablecoin chủ yếu được dẫn dắt bởi hai ông lớn, đại diện cho hai con đường "hiệu quả lưu thông" và "tuân thủ minh bạch":

• USDT tập trung vào tính lưu thông và hiệu quả giao dịch trên nhiều nền tảng, giữ vị trí thống trị trong các sàn giao dịch và mạng lưới thanh toán.
• USDC nhấn mạnh tính tuân thủ tài sản và tính minh bạch, tập trung vào các tình huống thân thiện với quy định và hệ thống khách hàng tổ chức.

Xét về quy mô tổng thể, thị trường stablecoin đã tiếp tục duy trì xu hướng tăng trưởng kể từ năm 2025. Tính đến ngày 18 tháng 7, tổng giá trị thị trường stablecoin trên toàn mạng khoảng 2620 tỷ USD, tăng hơn 20% so với đầu năm.

Điều này cho thấy trong quá trình phục hồi của thị trường tiền điện tử, Stablecoin vẫn là "cổng thanh khoản" cốt lõi nhất. Trong đó, cấu trúc song phương của USDT và USDC vẫn giữ vững, hai loại này chiếm gần 90% thị phần.

Từ năm 2024, ngày càng nhiều doanh nghiệp tài chính truyền thống và nguồn lực tài chính bắt đầu tham gia vào lĩnh vực stablecoin, xây dựng công cụ thanh toán trên chuỗi. Ví dụ, PYUSD được một gã khổng lồ thanh toán phát hành, cũng như USD1 được hỗ trợ bởi nguồn lực chính trị và doanh nghiệp, đều là những dự án mới mang tính đại diện.

Dưới sự hỗ trợ của các tổ chức và sức mạnh quốc gia, những dự án stablecoin mới nổi này đang thúc đẩy chức năng của stablecoin từ "công cụ thanh khoản Web3" trở thành cầu nối giá trị kết nối Web3 với hệ thống kinh tế thực tế. Các trường hợp sử dụng của nó cũng đang dần thấm vào các lĩnh vực đa dạng như tài chính chuỗi cung ứng, thương mại xuyên biên giới, thanh toán cho freelancer, giao dịch ngoài sàn.

Thách thức thực sự của sự phát triển của Stablecoin

Mặc dù dự luật GENIUS cung cấp sự công nhận thể chế cho Stablecoin, nhưng nó cũng mang lại nhiều yêu cầu tuân thủ hơn, thiết lập các quy tắc rõ ràng hơn cho sự phát triển của nó. Ví dụ, các tổ chức phát hành cần phải tuân thủ quản lý KYC/AML, quỹ cần được tách biệt và quản lý bởi bên thứ ba, trong những trường hợp cực đoan có thể thiết lập hạn mức phát hành hoặc hạn chế mục đích sử dụng. Điều này có nghĩa là Stablecoin đã có được danh phận hợp pháp, nhưng cũng chính thức trở thành "tiền tệ được quản lý".

Từ góc độ này, liệu Stablecoin có thể vượt qua những hạn chế trong ứng dụng Web3 hay không, chính là chìa khóa để đạt được sự triển khai gia tăng. Thực tế, tiềm năng tăng trưởng lớn nhất của Stablecoin không nằm trong vòng tròn nội bộ của tiền điện tử, mà nằm ở Web2 rộng lớn hơn và nền kinh tế thực toàn cầu.

Giống như sự gia tăng chính của USDT và USDC không còn đến từ người dùng tương tác trên chuỗi nữa, mà đến từ các doanh nghiệp vừa và nhỏ và thương nhân cá nhân có nhu cầu mạnh mẽ về thanh toán xuyên biên giới, các thị trường mới nổi và khu vực tài chính yếu không thể truy cập mạng SWIFT, cư dân của các quốc gia có lạm phát muốn thoát khỏi sự biến động của đồng tiền bản địa, cũng như các nhà sáng tạo nội dung và freelancer không thể sử dụng các công cụ thanh toán chính.

Nói cách khác, sự gia tăng lớn nhất của stablecoin trong tương lai không nằm ở Web3, mà ở Web2. Ứng dụng giết người thực sự của stablecoin không phải là "giao thức DeFi tiếp theo", mà là "thay thế tài khoản đô la truyền thống".

Điều này cũng có nghĩa là, một khi Stablecoin trở thành nền tảng cơ bản cho đồng đô la kỹ thuật số trên toàn cầu, điều này chắc chắn sẽ liên quan đến các vấn đề nhạy cảm như chủ quyền tiền tệ, các biện pháp trừng phạt tài chính và trật tự địa chính trị. Do đó, giai đoạn tăng trưởng tiếp theo của Stablecoin chắc chắn sẽ liên quan chặt chẽ đến bản đồ toàn cầu hóa của đồng đô la, và cũng sẽ trở thành chiến trường mới giữa các chính phủ, các tổ chức quốc tế và các ông lớn tài chính.

Kết luận

Bản chất của việc phát hành tiền tệ luôn là một sự mở rộng quyền lực. Nó không chỉ phụ thuộc vào dự trữ tài sản và hiệu quả thanh toán, mà còn phụ thuộc vào tín nhiệm của quốc gia, giấy phép quản lý và sự bảo đảm của vị thế quốc tế.

Stablecoin cũng không phải là ngoại lệ. Nếu muốn thực sự thâm nhập vào hệ thống kinh tế thực tế từ thế giới tiền điện tử, chỉ dựa vào cơ chế thị trường hoặc logic thương mại là không đủ. Do đó, sự hỗ trợ từ việc chuyển hướng chính sách toàn cầu vào năm 2025, mặc dù là động lực quan trọng để stablecoin trở nên chính thống, nhưng cũng có nghĩa là nó sẽ phải tồn tại trong một cuộc chơi phức tạp hơn.

Đây là một quá trình chơi dài hạn, và chúng ta đang ở giai đoạn thực sự bắt đầu của nó.