Lĩnh vực khai thác tiền mã hóa sẽ có nhiều thay đổi rõ rệt vào năm 2025 so với các năm trước.
Năm 2021, Trung Quốc đại lục đã áp đặt lệnh cấm toàn diện đối với hoạt động khai thác tiền mã hóa, khiến thiết bị khai thác phải di dời hàng loạt và nhanh chóng làm thay đổi phân bổ tỷ lệ băm toàn cầu.
Năm 2022, Ethereum hoàn tất quá trình chuyển đổi từ cơ chế Proof of Work (PoW) sang Proof of Stake (PoS), kết thúc thời kỳ khai thác Proof of Work trên một trong những blockchain lớn nhất.
Sang năm 2024, sự kiện halving của Bitcoin đã siết chặt lợi nhuận thợ đào. Biên lợi nhuận cũng bị thu hẹp so với các năm trước.
Giữa làn sóng biến động từ yếu tố pháp lý, công nghệ và thị trường, các doanh nghiệp khai thác crypto đang đẩy nhanh tái cấu trúc và tìm kiếm hướng đi mới cho sự sống còn và tăng trưởng. Bên ngoài, công ty nâng cấp phần cứng ASIC để tối ưu hiệu suất tỷ lệ băm. Công ty tái định vị thương hiệu, mở rộng hoạt động nhằm chuyển dịch từ thợ đào thành nhà cung cấp hạ tầng số, lấn sân sang thị trường AI và điện toán hiệu năng cao. Công ty tăng cường huy động vốn và ổn định thu nhập qua niêm yết đại chúng, phát triển sản phẩm phái sinh tỷ lệ băm. Công ty giảm áp lực chi phí năng lượng bằng hợp đồng mua bán điện (PPA) dài hạn, ứng dụng công nghệ làm mát và vận hành hiện đại. Đồng thời, các mining pool cũng liên tục đổi mới trong phân bổ tỷ lệ băm, minh bạch thanh toán và phát triển dịch vụ phái sinh nhằm củng cố lòng trung thành của người dùng. Sức ép cạnh tranh ngày càng gay gắt.
Những chuyển đổi này đã giúp giảm thiểu rủi ro ngoại sinh nhưng không thể xóa bỏ thực tế rằng: môi trường bên ngoài vẫn hoàn toàn khó lường. Quy định pháp lý có thể thay đổi chỉ sau một đêm, còn giá năng lượng và giá token luôn biến động mạnh. Lúc này, tập trung vào nội lực, khai phá động lực tăng trưởng từ bên trong là chiến lược hợp lý. Cụ thể, việc củng cố kiểm soát tài chính – kế toán nội bộ, tăng tính tuân thủ và minh bạch sẽ giúp doanh nghiệp, mining pool xây dựng lợi thế cạnh tranh bền vững, ổn định hoạt động và tạo dựng niềm tin lâu dài với thị trường vốn.
Thực tế, phần lớn các doanh nghiệp khai thác tiền mã hóa và mining pool đang đối mặt với nhiều thách thức kéo dài trong quản trị tài chính và kế toán, bao gồm:
Tính toán lợi nhuận thiếu chính xác: Sản lượng băm được phân bổ qua nhiều pool và tài khoản, còn chi phí điện, khấu hao, vận hành lại tách biệt cho từng đơn vị – dẫn tới khó đối chiếu từng khoản mục. Hệ quả là lợi nhuận thực bị sai lệch, biên lợi nhuận gộp và ròng mập mờ, khiến việc ra quyết định kinh doanh chính xác gặp khó khăn.
Dòng tiền xuyên biên giới phân mảnh: Khi tỷ lệ băm chuyển dịch sang Bắc Mỹ, Trung Á, Trung Đông và các khu vực khác, sự khác biệt chuẩn mực kế toán, sổ cái phân tán giữa các công ty con làm cho hợp nhất tài chính trở nên phức tạp, dễ sai lệch. Điều này khiến ban lãnh đạo không thể cung cấp báo cáo tài chính hợp nhất, minh bạch cho nhà đầu tư hoặc cơ quan quản lý.
Thiếu kết nối giữa vận hành và tài chính: Với mining pool, hệ thống vận hành chỉ quản lý phân bổ tỷ lệ băm, thanh toán cho người dùng, còn báo cáo tài chính lại phải nhập liệu thủ công hoặc dùng bảng tính. Việc này gây trễ và chia cắt dữ liệu, làm lệch số liệu lợi nhuận thực trên chuỗi so với báo cáo, ảnh hưởng đến kiểm soát nội bộ và niềm tin bên ngoài.
Áp lực tuân thủ, kiểm toán gia tăng: Quy định thuế chặt chẽ đòi hỏi chuỗi hồ sơ giao dịch đầy đủ, minh bạch. Nhiều công ty khai thác crypto lại thiếu hệ thống kế toán sẵn sàng cho kiểm toán. Việc xác minh quyền sở hữu tài sản và cấu trúc chi phí gặp khó khăn, đe dọa uy tín và khả năng huy động vốn trước nhà đầu tư, cơ quan chức năng.
Bộ máy quản lý rời xa chiến lược: Doanh nghiệp khai thác crypto thường quá chú trọng tăng tỷ lệ băm, đàm phán năng lượng, từ đó xem nhẹ tài chính nội bộ. Kết quả là phòng tài chính gặp khó khăn trong việc đối chiếu và báo cáo, không thể hỗ trợ sáng kiến chiến lược hay xây dựng tính minh bạch, uy tín dài hạn trước thị trường vốn.
Trước biến động bên ngoài, chỉ mở rộng tỷ lệ băm hoặc chuyển hướng kinh doanh không đủ để các doanh nghiệp và mining pool kiểm soát tình hình. Để thích nghi và phát triển bền vững, doanh nghiệp khai thác crypto cần xây dựng hệ thống quản trị tài chính mạnh mẽ, tuân thủ và ổn định lâu dài. Nền tảng của hệ thống này là dữ liệu tài chính xác thực, kịp thời và đầy đủ – bảo đảm phản ánh đúng hiệu quả kinh doanh, giảm thiểu rủi ro tuân thủ và hỗ trợ ra quyết định minh bạch.
Trước hết, doanh nghiệp cần minh bạch hóa lợi nhuận. Tự động hóa thu thập, đối chiếu dữ liệu giúp doanh nghiệp theo dõi sát sao sản lượng tỷ lệ băm, thu nhập của mỗi giao dịch và đối chiếu chính xác với chi phí vận hành như điện, khấu hao. Nhờ đó, biên lợi nhuận gộp và ròng được xác lập bằng số liệu thực thay vì ước đoán, cung cấp cơ sở tin cậy cho quyết định chiến lược. Nếu sổ cái giữa nhiều khu vực pháp lý, pháp nhân, loại tiền chưa hợp nhất hoàn toàn, ban lãnh đạo sẽ không thể giám sát tài chính tổng thể theo thời gian thực, gây khó khăn khi ứng phó với yêu cầu huy động vốn, kiểm toán và quản lý nhà nước.
Kết nối giữa vận hành và tài chính là yếu tố quyết định hiệu quả. Nếu hoạt động của mining pool – phân bổ tỷ lệ băm, thanh toán, phân phối phần thưởng – còn vận hành thủ công, sẽ tất yếu phát sinh độ trễ và sai lệch dữ liệu. Liên kết thời gian thực giữa các quy trình này với dữ liệu tài chính sẽ giúp giảm chi phí đối chiếu, tăng tính minh bạch và củng cố niềm tin với đối tác lẫn thị trường vốn.
Áp lực tuân thủ và kiểm toán ngày càng tăng buộc doanh nghiệp phải cung cấp chuỗi chứng từ hoàn chỉnh – từ giao dịch gốc đến báo cáo tài chính cuối cùng. Thiếu bất kỳ mắt xích nào đều làm tăng rủi ro. Hệ thống kế toán đáp ứng kiểm toán sẽ đảm bảo doanh nghiệp công khai báo cáo tài chính, vượt qua kiểm toán thuế, thẩm định đầu tư. Cuối cùng, tự động hóa giúp phòng tài chính dần rời khỏi công việc đối chiếu, báo cáo thủ công mà tập trung vào tạo giá trị, đưa phòng tài chính từ vai trò ghi nhận sang động lực tăng trưởng.