Trước tiên, trân trọng cảm ơn Jay Jo từ Tiger Research Reports đã tư vấn và cung cấp những đóng góp quan trọng cho bài viết này.
Đông Nam Á có tổng GDP 3,8 nghìn tỷ USD và dân số 671 triệu người [1] [2], là khối kinh tế lớn thứ năm toàn cầu, sở hữu 440 triệu người dùng internet, trở thành động lực chuyển đổi số [3]
Trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ, stablecoin ngoài USD và tiền số neo giá khu vực đang mở ra thay đổi cho hệ sinh thái tài chính SEA. Việc giảm phụ thuộc USD nâng cao hiệu quả giao dịch, ổn định dòng tiền nội vùng và mở rộng tiếp cận tài chính.
Bài viết này làm rõ lý do stablecoin ngoài USD là công cụ chiến lược giúp các tổ chức tài chính và cơ quan hoạch định chính sách SEA xây dựng nền kinh tế tích hợp, bền vững, thích ứng với tương lai số.
Nguồn: https://dune.com/queries/5728202/9297229
Từ tháng 01/2020, stablecoin ngoài USD tại Đông Nam Á tăng mạnh, số dự án từ 2 lên 8 vào 2025 nhờ khối lượng giao dịch tăng và đa dạng nền tảng blockchain.
Quý 2/2025, stablecoin ngoài USD ở SEA ghi nhận 258.000 giao dịch; stablecoin neo giá SGD, chủ yếu là XSGD, chiếm 70,1% thị phần, tiếp đến là stablecoin neo giá Rupiah Indonesia (IDRT, IDRX) đạt 20,3%. Điều này thể hiện hoạt động kinh tế khu vực và hỗ trợ quản lý [4], khẳng định vị thế trong nền kinh tế số SEA.
Nguồn: https://dune.com/embeds/5728202/9297229
Bốn năm qua, từ 2020, tổng giao dịch stablecoin ngoài USD tại SEA vượt 1 triệu, nhờ chấp nhận tăng và phát triển mạnh trên các chuỗi EVM, dẫn đầu mỗi quý. Quý 2/2025: Avalanche dẫn đầu với 101.000 giao dịch (39,4%), Polygon 83.000 (32,5%), Binance Smart Chain 28.000 (10,9%).
Đà tăng của Avalanche nhờ dự án XSGD – stablecoin duy nhất trên chuỗi này, hoạt động hiệu quả. XSGD neo giá 1:1 SGD, phát hành bởi StraitsX – đơn vị có giấy phép Tổ chức Thanh toán lớn từ MAS Singapore.
Nguồn: https://dune.com/queries/5728541/9297706
Từ quý 2/2025, stablecoin ngoài USD tại SEA thu hút hơn 10.000 địa chỉ ví hoạt động giao dịch, gồm 4.558 địa chỉ quay lại và 5.743 địa chỉ mới.
Nguồn: https://dune.com/queries/5728383/9297467
Số lượng giao dịch thể hiện mức độ hoạt động chung, còn địa chỉ ví hoạt động phản ánh sự tham gia thực tế của người dùng. Quý 2/2025, Polygon dẫn đầu với 9.700 địa chỉ (39,2%), Binance Smart Chain (BSC) 6.500 (23,1%), Avalanche 2.500 (10,1%).
Lưu ý: Với chế độ “phân loại theo chuỗi”, địa chỉ giao dịch stablecoin trên nhiều chuỗi (như Polygon, Base) được tính riêng từng chuỗi, tổng số sẽ cao hơn chế độ “không phân loại” – loại bỏ địa chỉ trùng lặp trên nhiều chuỗi.
Nguồn: https://dune.com/queries/5748360/9327460
Khối lượng giao dịch DEX quý 2/2025 giảm 66%, còn 136 triệu USD so với 404 triệu USD của quý 1. Avalanche chiếm 51% (69 triệu USD), Polygon 33% (45 triệu USD), Ethereum 9% (12 triệu USD). Xu hướng này cho thấy chuyển dịch sang các blockchain mở rộng, Avalanche và Polygon chiếm ưu thế.
Nguồn: https://dune.com/queries/5748398/9327527
Quý 2/2025, khối lượng giao dịch DEX theo loại stablecoin gốc đạt 132 triệu USD, stablecoin neo giá SGD chiếm 93,1% (127 triệu USD), PHP 3,9% (5 triệu USD), IDR 2,7% (3,6 triệu USD), khẳng định vai trò SGD trên DEX khu vực.
Giao thương nội vùng SEA chỉ chiếm 22% tổng lượng giao thương năm 2023 [5], đa phần vẫn phải qua hệ thống ngân hàng đại lý sử dụng USD, tốn phí và mất 2 ngày xử lý [6]. Stablecoin neo giá nội tệ SEA giúp chuyển tiền nhanh, chi phí thấp. Hội đồng Tư vấn Kinh doanh ASEAN (BAC) thúc đẩy thanh toán QR xuyên biên giới với thanh toán nội tệ. Phối hợp giữa BAC và nhà phát hành stablecoin SEA giúp giảm phí chuyển tiền, tối ưu tỷ giá [7]
Khoảng 260 triệu dân SEA chưa tiếp cận ngân hàng [8], stablecoin ngoài USD có thể giải quyết rào cản này. Ví stablecoin di động tích hợp GoPay (Indonesia), MoMo (Việt Nam) hỗ trợ chuyển tiền, giao dịch nhỏ với chi phí cạnh tranh.
Khung pháp lý đa dạng tại SEA gây rủi ro cho nhà phát hành và người dùng stablecoin. Chính sách khác biệt – Singapore cởi mở, nhiều nước kiểm soát nghiêm – tạo thách thức tuân thủ và chênh lệch ứng dụng.[4]
Khuyến nghị: Nhà hoạch định SEA nên phối hợp xây dựng khung quản lý thống nhất, quy định rõ cấp phép, bảo vệ người dùng, tuân thủ phòng chống rửa tiền (AML) để củng cố niềm tin thị trường.
Stablecoin neo giá nội tệ dễ bị tác động bởi biến động tỷ giá, ảnh hưởng ổn định và niềm tin người dùng. Dự trữ thiếu minh bạch hoặc quản lý chưa tốt tăng rủi ro.
Khuyến nghị: Nhà phát hành stablecoin cần minh bạch dự trữ, bảo chứng đầy đủ, kiểm toán bởi bên thứ ba độc lập. Đa dạng hóa neo giá theo giỏ tiền giúp giảm rủi ro biến động tỷ giá.
Quý 2/2025, thị trường stablecoin ngoài USD Đông Nam Á do XSGD dẫn dắt – nhà phát hành neo giá SGD duy nhất – nhận động lực từ đối tác Grab, Alibaba. Hoạt động trên hơn 8 chuỗi EVM, có 8 nhà phát hành và 5 loại tiền gốc, đạt 136 triệu USD khối lượng DEX chủ yếu qua Avalanche và SGD, giảm 66% so với 404 triệu USD quý 1. MAS Singapore thúc đẩy khung pháp lý stablecoin cho SGD, các đồng G10; Indonesia, Malaysia thử nghiệm quản lý qua sandbox.
Diễn biến này khẳng định tiềm năng stablecoin ngoài USD trong thúc đẩy giao thương, tài chính toàn diện tại Đông Nam Á. Tuy vậy, rủi ro phân mảnh quản lý, biến động tỷ giá, an ninh mạng, hạ tầng số thiếu đồng bộ vẫn cần kiểm soát để phát triển bền vững.