

Sàn giao dịch phi tập trung (DEX) đang là thành phần không thể thiếu trong hệ sinh thái tiền mã hóa, cho phép người dùng tự do giao dịch tài sản mà không cần thông qua trung gian hay bị kiểm soát bởi tổ chức tập trung. So với nền tảng truyền thống, DEX nâng cao bảo mật, quyền riêng tư và quyền chủ động đối với tài sản của người dùng.
Sàn giao dịch phi tập trung (DEX) là nền tảng giao dịch ngang hàng (P2P) hoạt động không có cơ quan quản lý hoặc tổ chức điều hành trung tâm. Điểm khác biệt chính giữa DEX và nền tảng tập trung là người dùng không cần chuyển tiền vào ví của sàn—DEX là giải pháp không lưu ký tài sản.
DEX vận hành trên hợp đồng thông minh và sử dụng cơ chế tạo lập thị trường tự động (AMM) thay cho sổ lệnh truyền thống. Các pool thanh khoản do người dùng cung cấp, họ đóng vai trò nhà cung cấp thanh khoản và nhận thưởng từ phí giao dịch. Phần lớn DEX niêm yết tài sản gốc của cùng blockchain với sàn, tuy nhiên đã xuất hiện các giải pháp cross-chain hỗ trợ nhiều blockchain khác nhau.
Lợi thế nổi bật của DEX gồm phí giao dịch thấp, bảo mật cao, không yêu cầu xác minh danh tính và người dùng kiểm soát tuyệt đối tài sản của mình. Một số nhược điểm là thanh khoản hạn chế đối với vài token, rủi ro mất mát tạm thời cho nhà cung cấp thanh khoản và phí gas trên một số blockchain.
Thị trường hiện có nhiều DEX với đặc điểm và lợi thế riêng biệt. Dưới đây là những nền tảng phổ biến, uy tín nhất.
Uniswap là một trong những DEX tiên phong và lớn nhất trên blockchain Ethereum, với khối lượng giao dịch trung bình hàng ngày ở mức cao. Nền tảng này niêm yết trên 400 token, quản trị bởi tổ chức tự trị phi tập trung (DAO). Người dùng có thể cung cấp thanh khoản và nhận thu nhập thụ động từ phí giao dịch, dao động từ 0,1% đến 1%. Nhược điểm là không hỗ trợ giao dịch tiền pháp định và có phí gas.
Các DEX Aggregator hàng đầu là nền tảng đa chuỗi và cross-chain, tổng hợp nhiều DEX khác nhau. Họ hỗ trợ trên 20 blockchain và hơn 200.000 đồng coin, cung cấp mức giá cạnh tranh cùng giao diện thân thiện. Ưu điểm nổi bật gồm bảo mật vững chắc, không lưu ký tài sản và quản trị phi tập trung.
ApeX Pro ứng dụng mô hình AMM linh hoạt nhằm tối ưu hóa hiệu quả nguồn vốn. Nền tảng tích hợp giao diện sổ lệnh và hỗ trợ đòn bẩy lên đến 20x. Bảo mật được bảo chứng bởi công nghệ mở rộng Layer-2 của StarkWare, giúp nhà giao dịch luôn đảm bảo truy cập tài sản kể cả khi sàn gặp sự cố.
Curve chuyên giao dịch stablecoin và các token ổn định. Nền tảng phát hành CRV token cho quản trị và quyền biểu quyết. Phí giao dịch khoảng 0,04%, nhưng giao diện khá phức tạp với người mới.
KyberSwap sở hữu các pool thanh khoản sâu và hỗ trợ trên 1.500 token. Nhà cung cấp thanh khoản nhận phí 0,3% cho mỗi giao dịch. Nền tảng cho phép staking, yield farming và tích hợp DApp, nhưng không nhận nạp tiền pháp định.
dYdX khác biệt với hầu hết DEX khi sử dụng sổ lệnh, đem lại trải nghiệm giao dịch truyền thống. Nền tảng hỗ trợ đòn bẩy tối đa 5x cùng nhiều lựa chọn thu nhập thụ động. dYdX luôn là DEX dẫn đầu về khối lượng giao dịch.
1inch là DEX Aggregator nổi bật, quét nhiều sàn để tìm giá tốt nhất cho từng giao dịch. Nền tảng hỗ trợ trên 400 token, miễn phí giao dịch và cho phép chủ sở hữu token 1INCH tham gia quản trị.
Balancer cung cấp nhiều loại pool thanh khoản: thông minh, riêng tư, chia sẻ. Người dùng có thể tạo pool riêng và nhận lợi nhuận thụ động. Giao dịch Ethereum trên nền tảng này không mất phí gas.
Bancor là một trong các AMM đầu tiên trên Ethereum, ra mắt năm 2017. Nền tảng cung cấp bảo vệ rủi ro mất mát tạm thời thông qua staking đa pool. Người dùng staking cả BNT và các đồng tiền mã hóa khác sẽ nhận phần thưởng cao nhất.
Slingshot là giao thức swap miễn phí ra mắt năm 2020. Nền tảng hỗ trợ đa chuỗi, truy cập qua cả di động và máy tính. Công cụ giao dịch nâng cao gồm lệnh dừng lỗ và lệnh giới hạn.
CowSwap chuyên giao dịch token Ethereum, cân đối cung cầu. Nền tảng ngăn trượt giá và cung cấp giao dịch miễn phí nhờ cơ chế khớp lệnh hiệu quả.
Sàn giao dịch phi tập trung là yếu tố then chốt của ngành crypto, mang đến lựa chọn an toàn, minh bạch so với nền tảng tập trung. Việc chọn DEX phù hợp tùy thuộc nhu cầu của mỗi nhà giao dịch—khối lượng, tài sản hỗ trợ, phí và tính năng.
Mỗi nền tảng đều có thế mạnh riêng: Uniswap dẫn đầu về khối lượng giao dịch và lượng người dùng; các DEX Aggregator nổi bật với năng lực cross-chain; dYdX thu hút nhà giao dịch thích đòn bẩy; 1inch tối ưu hóa giá thành giao dịch.
Khi lựa chọn DEX, hãy cân nhắc các yếu tố bảo mật, thanh khoản, cấu trúc phí, giao diện người dùng và khả năng tiếp cận công cụ giao dịch quan trọng. Dù còn hạn chế như rủi ro mất mát tạm thời hay phí gas, DEX vẫn không ngừng đổi mới—mang đến giải pháp giao dịch crypto tiên tiến, bảo vệ tính phi tập trung và tự do tài chính.
Sàn giao dịch phi tập trung (DEX) là nền tảng giao dịch tiền mã hóa không qua trung gian. DEX sử dụng hợp đồng thông minh để thực hiện giao dịch trực tiếp, bảo mật giữa người dùng.
DEX cho phép người dùng tự kiểm soát tài sản, còn sàn tập trung lưu trữ tài sản trên hệ thống của họ. Nền tảng phi tập trung có khả năng chống can thiệp pháp lý và tấn công mạng tốt hơn.
DEX không giữ tài sản của người dùng; giao dịch diễn ra trực tiếp giữa các bên. Sàn tập trung do một công ty quản lý và nắm quyền lưu ký tài sản khách hàng.











