Phần 1: Bản chất của sự sống — Quản lý rủi ro và vốn (đây là 1, các phần còn lại là 0)

1. Giới hạn rủi ro cho mỗi giao dịch: Không bao giờ để khoản lỗ dự kiến tối đa của một giao dịch vượt quá 10%-20% tổng vốn của bạn. Đây là quy tắc bất di bất dịch. Giả sử tài khoản của bạn có 100.000, mỗi lần giao dịch tối đa mất 10.000-20.000 nhân dân tệ. Điều này đảm bảo rằng khi bạn liên tục thua lỗ, vẫn còn vốn để tiếp tục chơi.
2. Tính toán vị thế: Trước khi vào lệnh, dựa trên điểm dừng lỗ và “giới hạn rủi ro cho mỗi giao dịch” để tính vị thế. Công thức: Vị thế = (Số tiền chịu đựng tổn thất) / (Giá vào lệnh - Giá dừng lỗ). Tránh cảm giác “nếu nghĩ rằng giá sẽ tăng thì mua nhiều hơn”.
3. Tổng mức rủi ro tiếp xúc: Khi nắm giữ nhiều vị thế cùng lúc, đảm bảo tổng rủi ro (tổng khoản lỗ nếu tất cả đều chạm dừng lỗ) trong phạm vi kiểm soát (ví dụ trong vòng 5% tổng vốn).

Phần 2: Tinh thần thực thi — Kế hoạch và kỷ luật

1. Luôn giao dịch theo kế hoạch của bạn: Trước khi vào lệnh, viết rõ ràng bằng giấy trắng hoặc tài liệu điện tử:
· Lý do vào lệnh: Dựa trên tín hiệu, chiến lược, chứ không dựa vào cảm giác.
· Mức giá vào lệnh:
· Mức dừng lỗ: Phải đặt! Đây là bảo hiểm bạn mua cho giao dịch này.
· Mục tiêu giá / chiến lược thoát lệnh: Là chốt lời cố định hay di chuyển chốt lời? Khi nào giảm quy mô vị thế?
· Kích thước vị thế: (tính theo quy tắc phần 1).
2. Tránh quyết định tạm thời trong phiên: Một khi đã có kế hoạch, trừ khi thị trường xuất hiện tình huống bất ngờ rõ ràng trong chiến lược của bạn, thì kiên quyết thực hiện. Cảm xúc trong phiên là không đáng tin cậy nhất.
3. Tận dụng nhật ký giao dịch: Ghi lại từng giao dịch (kể cả những giao dịch không thực hiện). Ghi lại kế hoạch, thực thi, lợi nhuận/lỗ, cảm xúc và suy nghĩ của bạn lúc đó. Thường xuyên xem lại, phát hiện lỗi lặp lại và mô hình có thể tối ưu.

Phần 3: Đạo lý nhận thức — Thị trường và bản thân

1. Không tồn tại “Chén Thánh”: Chấp nhận rằng không có chiến lược nào luôn thắng. Bản chất thị trường là trò chơi xác suất. Mục tiêu của bạn là xây dựng một hệ thống có kỳ vọng tích cực và thực hiện nó nhất quán trong dài hạn.
2. Lợi nhuận và thua lỗ cùng nguồn gốc: Chiến lược để kiếm lợi nhuận của bạn chắc chắn cũng sẽ gây ra thua lỗ. Một lần dừng lỗ không có nghĩa là chiến lược thất bại, một lần thắng không có nghĩa bạn là thiên tài. Chuyển từ tư duy “đúng sai của từng giao dịch” sang tư duy “xác suất tổng thể dài hạn”.
3. Chú trọng quá trình, không phải kết quả: Một giao dịch xử lý tốt (thực hiện nghiêm ngặt theo kế hoạch và kiểm soát rủi ro) dù lỗ cũng là “giao dịch tốt”. Một giao dịch làm loạn mà kiếm được tiền cũng là “giao dịch xấu”. Khen thưởng hành vi đúng đắn của bạn, chứ không phải kết quả ngẫu nhiên.
4. Học hỏi liên tục, giữ sự đơn giản: Nghiên cứu sâu về cấu trúc thị trường, phân tích kỹ thuật, cơ bản. Nhưng cuối cùng, hệ thống giao dịch của bạn phải đủ đơn giản để bạn có thể thực hiện dễ dàng. Phức tạp không đồng nghĩa hiệu quả.

Phần 4: Móc tâm lý — Chủ nghĩa dài hạn

1. Bảo vệ vốn là trên hết: Trong giai đoạn đầu giao dịch, mục tiêu chính không phải kiếm nhiều tiền, mà là sống sót, tránh thua lỗ lớn. Còn sống là còn tất cả, không sợ thiếu củi đốt.
2. Cảnh giác với bẫy cảm xúc:
· Sau lợi nhuận: Ngăn chặn tự tin quá mức, giảm tiêu chuẩn, tăng quy mô vị thế.
· Sau thua lỗ: Ngăn chặn giao dịch trả đũa, mở vị thế thường xuyên, cố gắng “lập tức gỡ lại”.
3. Thường xuyên rút lui khỏi thị trường: Nếu liên tục thua lỗ, tâm trạng mất cân bằng, hoặc thị trường cực kỳ hỗn loạn, bắt buộc dừng giao dịch vài ngày. Làm sạch đầu óc, đọc lại kế hoạch và nhật ký giao dịch của bạn.
4. Giao dịch là công việc nghiêm túc, không phải cờ bạc hay giải trí: Giao dịch bằng số tiền bạn có thể mất. Quản lý như điều hành doanh nghiệp: có ngân sách (quản lý vốn), có quy trình (kế hoạch giao dịch), có xem lại (nhật ký giao dịch).

Một tóm tắt cuối cùng

Những trader hàng đầu không phải là những nhà dự đoán thiên tài, mà là những bậc thầy về quản lý rủi ro và kỷ luật thực thi. Họ dùng những quy tắc lạnh lùng để kiểm soát bản tính nóng bỏng của con người.

Những lời khuyên này có vẻ đơn giản, nhưng mỗi điều đều đòi hỏi ý chí và tự kiểm soát cực kỳ lớn để thực hiện. Chúc bạn tiến bước vững chắc trên con đường đầy thử thách này.